Met een vriendin liep ik over het Pijnackerplein in Rotterdam-Noord. Plotseling sprak een tegemoet komende wandelaar ons aan: “ De enige kerstman is Karl Marx”. Mijn vriendin liep snel een eindje door, ik bleef staan. Marxisme, een running gag in mijn omgeving was: “wacht maar tot het marxisme weer terugkomt”. Opgegroeid in de nadagen van de Flowerpower, toen we jong waren was er de punk, en toen we studeerden, waren onze docenten oude hippies. Het was in een tijd dat er nog veel meer links gestemd werd.
Dus Das Communistisch Manifest met de verelendung-theorie is ons met de paplepel ingegoten.
Alles draaide erom dat de arbeider werd uitgebuit, zo erg, dat men zich ging verenigen en een internationale arbeidersbeweging ontstond. Het marxisme was de basis voor het socialisme en communisme, o.a. in Rusland, begin vorige eeuw. Ik kwam zelf niet uit een arbeidersmilieu maar ik deed altijd goed mijn best me er iets bij voor te stellen.
Hoewel wereldwijd tegenwoordig de armsten het steeds beter krijgen, neemt het verschil tussen arm en rijk toe.
Dit leidt er mede toe dat aan de onderkant van de maatschappij steeds minder vertrouwen in de overheid is. Overheden die steeds complexer worden ook. Hoe komt het vertrouwen in de overheid weer terug? Vandaar onze running gag: de maatschappij lijkt zich klaar te stomen voor een nieuwe marxistische stroming.
Asielzoekers, die al hun geld stoppen in een oneway ticket om op een wiebelig bootje met groot gevaar voor eigen leven de middellandse zee over te steken, of een tocht over de oceaan.
Wat bezielt die mensen? Is dat ook verelendung? Of wellicht een grote volksverhuizing? Zoals in de 4e tm 6e eeuw in Europa, toen de Hunnen vanaf Azie optrokken, trouwens ook ivm klimaatveranderingen en overstromingen, met voedselgebrek tot gevolg. Dit in combinatie met oorlogen in de nadagen van het Romeinse Rijk.
Ik stond op het Pijnackerplein nog tegen de wandelaar te mompelen: “Ja Karl Marx ken ik wel, en de Verelendungtheorie ook.”. Maar ik had geen idee hoe hij de link tussen Marx en de Kerstman legde. In mijn ooghoeken zag ik mijn vriendin ongeduldig huppelen van de ene voet op de andere voet. Daarom besloot ik om dit niet met deze wandelaar uit te zoeken, hoe spijtig ook.
Er kwam wel een knoop in mijn buik. Hoe moet ik nu weten wat deze man bedoelde? En zou ik het ermee eens zijn? Na wat hersenbrekerij, gepaard met gegoogel, of in mijn geval geduckduck, suste ik mijzelf dat hij Kerst zag als de belichaming van het delen van welvaart, en zorgdragen voor de armen, en hij in die zin Karl Marx als Verlosser zag.
Dus eigenlijk zei de wandelaar: laten we om elkaar geven en goed voor elkaar zorgen.
Ja, daarmee kom ik de jaarwisseling wel door.
Veel goeds voor 2024!
